Seyahat-öncesi Tavsiyeler

YURT DIŞI SEYAHATİNİZİN KÂBUSA DÖNMEMESİ

İÇİN BAZI TAVSİYELER*

Prof. Dr. Aysen TOKOL

• Gezmek, yeni ülkeler, yeni şehirler keşfetmek bir tutkudur. Bu tutkunun sürmesi, gezinizin kabus yerine eğlenceye dönmesi elinizdedir. Seyahate çıkmadan önce veya seyahat sırasında dikkat edeceğiniz bazı detaylar seyahatinizi son derece keyifli hale getirir.
• Bu nedenle seyahate çıkmadan önce atacağınız ilk adım; gideceğiniz yere iyi karar vermektir. Kararınızı verirken arkadaşlarınızdan, gazetelerde yayınlanan seyahat acentalarının ilânlarından veya konu ile web adreslerinden yararlanabilirsiniz. Bugün tüm ulusal gazeteler seyahat acentalarının ilanlarını veya çeşitli gezi yazılarını yayınlar. Ayrıca Hürriyet Gazetesi’nin bir süredir Pazartesi günleri yayınladığı seyahat eki, seyahat acentalarının sundukları programları bir arada görmenizi sağlar. Ekte yer alan seyahat anıları size yeni ufuklar açar. Atlas, Voyager Türkiye, National Geographic Türkiye gibi Türkçe dergilerle, National Geographic Traveler Magazine, National Geographic Traveler Cruise Guide gibi İngilizce gezi dergileri size farklı seçenekler sunar. Bu dergileri kitapçılardan bulamazsanız. http://http/www.google.com/ web adresine girip “gezi dergileri” yazarsanız karşınıza gezi dergileri ile ilgili çeşitli web adresleri çıkar. Bilgisayar kullanmayı seviyorsanız işiniz daha da kolaylaşır. http://www.google.com/ web adresine girip, “seyahat siteleri” veya konu ile ilgili farklı bir kelime yazarsanız karşınıza yine çok sayıda web adresi çıkar.
• Gideceğiniz yere karar verdiğinizde, ikinci adımınız; gideceğiniz ülkenin/şehrin hava koşullarını kontrol etmek olmalıdır. Bunun için http://www.google.com web adresine girip “hava durumu” yazmanız yeterlidir. Bunu yazdığınızda karşınıza çok sayıda web adresi çıkar.Bunlardan birini kullanabilir veya http://havadurumu.mynet.com web adresine girerek gideceğiniz ülke veya şehrin hava durumunu kolaylıkla öğrenebilirsiniz. Hava durumu gezinizin keyifli geçmesi ve yanınızda götüreceğiniz eşyaların belirlenmesi açısından çok önemlidir. Unutmayın; Avrupa’yı gezmek için en uygun zaman Haziran Kasım ayları arasındadır. Avrupa’nın güneyinde yer alan bölgeler için bu süre biraz daha uzun olabilir. Çin için en uygun zaman Eylül, Ekim ve İlkbahar aylarıdır. Karayip ülkelerinden Küba, Kasım ile Nisan ayları arasında, Brezilya, Şili, Arjantin, Peru gibi Güney Amerika ülkeleri, Kuzey Amerika ülkelerinden ABD’nin güney eyaletlerinin bir bölümü ile Meksika, Asya ülkelerinden Singapur, Malezya, Tayland, Vietnam, Hindistan, Afrika ülkelerinden Fas, Mısır, Ortadoğu ülkelerinden Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkeler kış aylarında gezmek için ideal ülkelerdir. Bahar aylarında ise; Japonya ve Güney Kore daha farklı bir güzelliğe bürünür.
• Seyahat öncesi üçüncü adımınız, bireysel mi yoksa bir seyahat acentasının düzenlediği programla mı seyahat edeceğinize karar vermek olmalıdır. Zira her iki yöntem hem olumlu hem de olumsuz yönleri birlikte içerir. Bireysel seyahat size özgürce seyahat etme olanağı sağladığı için olumludur. Buna karşılık dil sorununuz varsa sıkıntı yaşayabilirsiniz. Dil sorununuz olmasa bile Çin, Rusya gibi ülkelerde İngilizce, Almanca, Fransızca gibi yaygın kullanılan yabancı dilleri bilen kişi sayısı sınırlı olduğu için insanlarla iletişim kurmakta zorluk çekebilirsiniz. Ayrıca ülkeyi iyice tanımadan, gezecek yerleri tespit etmeden, gitmişseniz çok zaman kaybedersiniz. Bu durumda zaman kaybını önlemenin en iyi yolu, otelinizden veya gittiğiniz ülkedeki turizm ofisinden broşür ve harita almak, yerel turları öğrenerek onlara katılmaktır. Buna karşılık turlarla seyahat ettiğinizde zaman kaybınız azalır. Daha organize bir şekilde hareket edersiniz. Ancak turlarda rehber ve gurubun uyumu çok önemlidir.
• İyi bir rehber ve uyumlu bir gurupla gezinin tadına doyamazsınız. Tam tersi durumda geziniz işkenceye dönüşebilir. Bu nedenle bazı kişiler iyi bir rehberle karşılaştıklarında gezecekleri ülkeyi seçmek yerine beğendikleri rehberin gittiği ülkelere gitmeyi tercih ederler. Zira uyumsuz bir gurup iyi bir rehberle daha az sorunlu olabilir. Bireysel seyahat edecekseniz internet üzerinden veya bir seyahat acentası ile bağlantı kurarak önceden otel rezervasyonunuzu yaptırmanız ve uçak biletlerinizi almanız size büyük kolaylıklar sağlar. Seyahat planınızı önceden yapar ona göre rezervasyon yaptırırsanız uygun indirimler alabilme şansına sahip olabilirsiniz. Otel seçmeden yurt dışına çıkmışsanız veya programınız dışında bir şehre gitmişseniz havaalanı veya tren istasyonlarındaki otel rezervasyon hizmetlerinden yararlanabilirsiniz. Ancak bu durumda yoğun zamanlarda sorunla karşılaşabileceğinizi unutmayın. Otel seçiminde dikkate alacağınız en önemli nokta otelin şehir merkezinde ve ulaşım araçlarına yakın olmasıdır. Zira bazı ülkelerde taksi bulmak, taksi şoförleri ile anlaşmak oldukça güç olmaktadır.
• Bir seyahat acentasının düzenlediği programla seyahat etmeye karar verdi iseniz mutlaka iyi bir araştırma yapmanız gerekir. Öncelikle seyahat acentasının güvenilir olmasına dikkat etmelisiniz. Bunun için seyahat acentasının TÜRSAB üyesi olup olmadığını kontrol etmelisiniz. TÜRSAB üyesi ise bunu acentanıza gittiğinizde anlayabilirsiniz. Kuşkunuz varsa http://www.tursab.org.tr/ web adresine girip kontrol etmelisiniz. Daha sonra gideceğiz yerle ilgili olarak farklı seyahat acentalarının sunduğu programları, programın süresi, uçağın tari-feli mi? Charter uçak mı? olduğu, araba ile seyahat edeceksiniz arabanın özellikleri, uçağın veya arabanın kalkış, dönüş saatleri (sabah gidiş, akşam dönüş olan programlar size gün kazandırır), otelin yeri, kalitesi, sunulan ekstra programların içerikleri, ücretleri, sağlanan rehberlik hizmetleri, son anda bir program iptali ile karşı karşıya kalmamak için programın yapılabilmesi için asgari yolcu sayısı belirlenip belirlenmediği gibi konularda, tek tek kar-şılaştırarak kontrol etmelisiniz. Zira ilanlarda çok düşük fiyatlı gördüğünüz bir tur programı aslında programları dikkatle incelediğinizde sizin yüksek fiyatlı gördüğünüz tur programından daha pahalı olabilir. Her şey dahil gitmiyorsanız veya bazı geziler acentanın ilan edilen fiyatı içinde değilse tur parasının yarısı kadar bazen daha fazla bir tutarı ekstra geziler için ödeyebilirsiniz. Unutmayın özel olarak belirtilmemişse ilanlarda gördüğünüz fiyatlar alan vergisi, vize ücreti, ekstra turlar ile diğer giderleri içermez. Bu fiyat sadece otel, uçak bileti ve panoramik şehir turunu kapsar.
• Gideceğiniz ülkeyi seçtikten, nasıl seyahat edeceğinize karar verdikten sonra, daha önce yurt dışına hiç çıkmadı iseniz pasaport için İl Emniyet Müdürlüğü Pasaport Dairesi’ne başvurmalısınız. Pasaportunuz varsa http://www.egm.gov.tr/ adresine girerseniz yurt dışına gidecek vatandaşlar için yapılan son duyuruları, vize rejimi tablosundan vize isteyen ülkeleri ve pasaportlarda aranan asgari geçerlilik süresini öğrenebilirsiniz. Pasaportunuzun süresi yeterli değilse süre uzatımı için başvurunuzu İl Emniyet Müdürlüğü Pasaport Dairesi’ne yapmanız gerekir. Pasaport alırken ücreti biraz fazla olsa da pasaport geçerlilik süresini uzun tutmak size uzun dönemde yarar sağlar. Bugün sınırlı sayıda ülke dışında hemen hemen tüm ülkeler Türk vatandaşlarından vize talep etmektedir. Ancak pasaportunuzun cinsine göre vize isteyen ülkeler değişebilmektedir. Bir seyahat acentasının düzenlediği programla yurt dışına gidecekseniz, vize ile ilgili belgeleri acentanıza vermeniz halinde acentanız belli bir ücret karşılığında size vize almanızda yardımcı olacaktır. Eğer bireysel olarak gitmeye karar verdi iseniz yine bu alanda çalışan seyahat acentalarından yardım alabilir veya vize için ne tür belgelere gereksinim duyulduğunu http://www.google.com web adresine girip ‘vize için gerekli belgeler’ yazarak veya gideceğiniz ülkenin konsolosluğunun web adresine girerek öğrenebilirsiniz. Daha sonra bu belgeleri tamamlayarak vize işlemleri için kendiniz başvurabilirsiniz. İstenilen evrakları doğru, eksiksiz ve kurallara uygun olarak düzenlemeniz vize almanızı kolaylaştıracaktır.
• Eğer bir seyahat acentasının düzenlediği programla seyahata çıkmaya karar verdi iseniz seyahat acentası ile anlaşma yaparken kimlik bilgilerinizin belgelere doğru kayıt edilmesine, size verilmesi gereken belgelerin kurallara uygun şekilde tam teslim edilmesine, belgelerinizin sizin ve acentanızın yetkisi tarafından imzalanmasına dikkat etmeli, belgeleri imzalamadan önce dikkatli bir şekilde okumalısınız. Belgelerinizi teslim aldıktan sonra bunları bir defa daha okumanızda yarar vardır.
• Ayrıca yurtdışına çıkmadan önce mutlaka seyahat sigortası yaptırmalısınız. Maliyeti son derece düşük olan seyahat sigortası geziniz sırasında çok önemlidir. Seyahat acentalarının hemen hemen tümü tur programının ücreti içinde veya ayrı bir ücret alarak bu hizmeti sunmaktadır. Yine de acentanızın size bu hizmeti sağlayıp sağlamadığını öğrenmenizde, eğer yoksa ayrıca sigorta yaptırmanızda yarar vardır.
• Seyahat çıkmadan önce seyahat edeceğiniz ülke veya şehir hakkında mutlaka araştırma yapmalısınız. Bu sayede bir şehir veya ülkede çok kısa bir süre kalmış olsanız bile ülkeyi araştırarak gittiğiniz için daha fazla yer gezmiş, o ülkenin özelliklerini daha iyi tanımış olursunuz. Bir tur programına katılmış olsanız bile unutmayın tur rehberi size şehrin her tarafını gösteremez. Ayrıntıları keşfetmek çoğunlukla size kalır. Gitmeden önce bir şehir veya ülke hakkında bilgi edinmenin en iyi yolu o ülke veya şehir hakkında Türkçe veya diğer dillerde yazılmış kitapları okumaktır. İstanbul, İzmir, Ankara, Antalya gibi büyük şehirlerde yaşıyorsanız Remzi Kitabevi seyahat kitapları konusunda size geniş olanaklar sağlar. Ayrıca D&R ve bazı büyük kitapçılarda da Türkçe ve İngilizce seyahat kitapları bulabilirsiniz. Remzi Kitabevi'nin bulunmadığı şehirlerde, http://www.remzi.com/ web adresine girerek kitabevinin telefon, faks ve e-posta adresine ulaşabilirsiniz. Daha sonra bu numaralara başvurarak istediğiniz kitabı sipariş verebilirsiniz.
• İngilizce biliyorsanız seyahat kitapları konusunda oldukça geniş bir seçeneğe sahipsiniz. Insight Guides serisi için http://www.insightguides.com/, Rough Guides serisi için http://www.dk.com/, Eyewitness Travel serisi için de http://www.dk.com/ web adresi sizin için idealdir. Bu web adreslerine girerek, gideceğiniz ülke veya şehirle ilgili kitap olup olmadığına bakabilir, isterseniz kitabı sipariş verebilir veya kitabın tam adını ve ISBN numarasını alarak bu kitabı Remzi Kitabevi’nden isteyebilirsiniz. Kitap okumaya vaktiniz yoksa o taktirde http://www.google.com/ web adresine gideceğiniz ülkenin adını yazarak bu ülke ile ilgili bilgilere ulaşabilirsiniz. Kitap veya web adreslerinden bulacağınız şehir planlarını dikkatle incelerseniz, gideceğiniz şehirde kaybolmadan, tüm görülmesi gereken yerleri kısa sürede görerek şehri tanıyabilirsiniz. İncelediğiniz planları http://www.google.com/ web adresine girip, google earth yazar, onu download eder ve daha sonra download ettiğiniz programa gideceğiniz şehrin adını yazarsanız, gideceğiniz şehri henüz gitmeden sokak sokak gezme olanağına kavuşursunuz. Gittiğiniz zaman artık o şehrin sokaklarını sanki daha önce gezmiş gibi dilediğinizce dolaşabilirsiniz.
• Tedbirli olmak her zaman için iyidir. Bu nedenle seyahate çıkmadan önce pasaportunuz başta olmak üzere uçak biletinizin, nüfus cüzdanınızın, kredi kartlarınızın, seyahat çeklerinizin ve yanınızda taşımanız gereken tüm önemli belgelerin en az üç tane fotokopisini almalısınız. Bunların bir tanesini bavulunuza, diğerini el çantanıza koymalı, üçüncüsünü de sizinle seyahate katılmayacak kolayca ulaşabileceğiniz bir kişiye bırakmalısınız. Ayrıca seyahatiniz esnasında gerekebilecek tüm telefon numaralarını yanınıza almayı ayrıca bavulunuza koymayı unutmamalısınız. Birden fazla kişi ile birlikte seyahat edeceksiniz önemli evraklarınızı ve paralarınızı aranızda paylaştırmalı ve bunları boynunuza asacağız dışarıdan görülmeyen boyun çantalarına yerleştirmeyi unutmamalısınız. Yurt dışına çıktığınızda da mecbur kalmadıkça fazla paranızı ve pasaportunuzu yanınızda taşamamaya, otel odasındaki kasaya kilitlemeye, odada kasa bulunmuyorsa otelin kasasına teslim etmeye özen göstermelisiniz. Şehri gezerken oda anahtarınızın, oteli tanıtıcı kartın, pasaport ve nüfus cüzdanı kopyalarının yanınızda bulunmasının yeterli olduğunu unutmamalısınız. Eğer bir sağlık sorununuz varsa bununla ilgili tüm belgelerin aslını yanınıza almalı, fotokopilerini bavulunuza koymalısınız. Ayrıca sürekli kullanmanız gerekli ilaçlar varsa reçetesi ile birlikte tatiliniz süresince gereksinim duyacağınız miktar kadar ilacı kutusu ile birlikte yanınıza almalısınız. Birden fazla bavul taşıyorsanız her birine seyahat süresince gereksinim duyacağınız miktar kadar ilacı kutusu ile birlikte koymalı böylece bavulunuzun veya yanınızdaki çantanın çalınması veya kaybolması karşısında riski dağıtmalısınız.
• Bazı ülkelere gitmeden önce aşı yaptırmanız veya bazı ülkelerde yaygın olan hastalıklardan korunmak için özel bazı ilâçları yanınızda bulundurmanız gerekebilir. Eğer bu tür sorunlar varsa ilgili ülkelere seyahat etmeden belirli bir süre önce aşı yaptırmayı ve gereken ilaçları yanınıza almayı unutmamalısınız. Bu ülkelerin hangileri olduğunu seyahat acentanız size bildirecektir. Bir seyahat acentası ile gitmiyorsanız http://saglik.tr.net/ web adresine girip oradan önce “genel sağlık” daha sonra “seyahat ve sağlığı” seçerseniz. Seyahatiniz sırasında gerekli olabilecek bilgilere ulaşabilirsiniz.
• Bavul hazırlamak, çok sayıda birbirinden ağır bavullar taşımak birçok insan için seyahatin en zor bölümünü oluşturur. Bu sorunu aşmanın en iyi yolu planlı hareket etmektir. Bu nedenle öncelikle evinizde kilitlenebilir, içindekilerin hasar görmesini engelleyecek şekilde sert alt ve üst kapağa sahip, sağlam, hafif, kolay taşınabilir tekerlekli, farklı boyutlarda iki tane bavul bulundurmalısınız. Bavullarınızın üzerine de kaybolmaları halinde kolay bulunmalarını sağlamak amacıyla isim, adres ve telefon numaranızın yazılı olduğu bir kart koymalısınız.
• Bavulunuzu seyahate çıkmadan üç dört gün önce hazırlamaya özen göstermeli, bavul hazırlamayı son güne bırakmamalısınız. Bavulunuzu hazırlamadan önce seyahat sırasında nelere gereksinim duyacağınızı belirleyerek, bunları gösteren ayrıntılı bir liste hazırlamalısınız. Giysilerinizi belirlerken programa ve hava durumuna göre hangi tür giysilere gereksinim duyacağınızı her gün için ayrı ayrı saptamalısınız. Giysilerinizi belirlerken birbirine uyumlu renklerde olmasına dikkat etmeli, böylece bir taraftan yükünüzü azaltırken diğer taraftan kendinize her gün farklı giysiler giyme olanağı yaratmalısınız. Ayrıca hangi mevsim seyahata çıkarsanız çıkın süpriz bir yağmurla karşılaşmamak için yanınıza küçük bir şemsiye ile kalın veya ince kapişonlu bir giysi almayı unutmamalısınız. Bavulunuza özel ilaçlarınız ve gideceğiniz bölgeye göre alacağınız ilaçlar dışında ağrı kesici, alerji ve soğuk algınlığına karşı ilaçlar, mide ağrısı ile ilgili ilaçlar, bağırsak düzenleyici ilaçlar, vitamin, yara bandı, yedek gözlük veya lens, lens solüsyonu, pamuk, cımbız, küçük makas, kolonyalı mendil, sabun, küçük boy şampuan, gidilen ülke ve mevsime göre güneş kremi veya sinek kovucu losyon, oje çıkarıcı mendil koymaya özen göstermelisiniz. Ayrıca bavulunuza dikiş seti, seyahat ütüsü, priz adaptörü, şarj aleti, yedek fotoğraf makinesi, film, pil, hafıza kartı, video kamera ve malzemeleri, seyahat esnasında günlük gereksinimlerinizi içine koyacağınız, seyahat dönüşü satın aldığınız küçük eşyaları taşıyabileceğiniz katlanabilir bir sırt veya el çantası, önemli belgelerinizin fotokopileri ile beyaz zemin üzerine çekilmiş altı [6] adet vesikalık fotoğraf koymayı unutmamalısınız.
  Bavulunuzu yerleştirirken gezi programını dikkate almanız, giysileriniz dışındaki eşyalarınızı türüne göre küçük naylon torbalar içine koymanız hem eşyalarınızı kolayca bulmanızı hem de havaalanında kontrol amaçlı bavulunuzu açtırdıklarında eşyalarınızın düzenli görülmesini sağlayacaktır.
• Eğer yurt dışına alışveriş amaçlı çıkıyorsanız veya farklı iklim koşullarına sahip bir ülkeye gidiyorsanız yanınıza boş bir bavul almayı da unutmamalısınız. Böylece hem gittiğiniz ülkede hava koşulları sizin ülkenizden çok farklı ise havaalanında üzerinizi değiştirme olanağına kavuşursunuz. Hem de seyahat dönüşü torbalarla, eliniz kolunuz paketlerle dolu gelmekten ve her gittiğiniz ülkeden bavul almaktan kurtulursunuz. Ancak yurt dışında keyifli bir şekilde gezmek, o ülkeyi yeterince tanımak istiyorsanız alışverişi yurt dışı gezinizin temel amacı haline getirmemelisiniz. Zira bugün Türkiye aradığınız her şeyi uygun fiyatla bulabileceğiniz alış veriş cenneti bir ülkedir. İstanbul Atatürk Havaalanındaki Duty Free mağazaları da çeşit ve fiyat yönünden diğer havaalanlarından çok farklı değildir. Bu nedenle gittiğiniz ülkenin kültürünü, insanlarını tanımaya daha fazla zaman ayırmak, sadece o ülkeyi temsil eden ufak objeler satın almakla yetinmek hem seyahatinizin maliyetini azaltacak hem de sizi alışveriş stresinden kurtaracaktır.
• Eğer seyahatiniz sırasında yanınızda birden fazla bavul taşıyor veya eşinizle seyahat ediyorsanız tüm eşyalarınızı ikiye ayırarak bavullarınıza yerleştirmeniz akıllı bir davranış olacaktır. Zira bu şekilde bavullarınızdan biri kaybolduğunda diğerindeki eşyalarla gereksinimlerinizi geçici bir süre karşılama olanağına kavuşursunuz. Tek başına seyahat ediyorsanız bu durumda da bir günlük gereksiniminizi karşılayacak kadar giysiyi mutlaka el çantanıza koymalısınız.
• El çantanızı hazırlarken de hafif ve kolay taşınabilen bir çanta olmasına özen göstermelisiniz. El çantanıza, hava durumunu dikkate alarak şemsiyenizi, kazağınızı, fotoğraf makinenizi, gözlüğünüzü, kullanmak zorunda olduğunuz ilaçları ve doktor raporunuzu, gideceğiniz ülke ile ilgili kitap veya notlarınızı, önemli belgelerinizin fotokopilerini, sakız, şeker, boyun yastığınızı, göz bantınızı, küçük bir kutu içinde birer adet ağrı kesici, vitamin, mide ve bağırsak düzenleyici ilacınızı, tarağınızı, bir kat giysinizi, bir kalem ve not defterinizi mutlaka koymalısınız. Makyaj malzemelerinizi koyarken dikkatli olmalı, sınırlı sayıda sıvı olmayan malzemeler almaya özen göstermelisiniz.
• El çantanızdaki malzemeleri de kilitli, küçük poşetlere koymaya özen göstermeli, hırsızlığa karşı el çantanıza önemli belgelerinizin asıllarını ve tüm paranızı koymamalısınız. Bunları boynunuza asacağınız giysinizin içinde kalacak boyun çantasına koymaya özen göstermelisiniz. Boyun çantasından rahatsız oluyorsanız seyahatiniz esnasında üzerinize düğmeli büyük cepli gömlek giymeye çalışmalısınız Ayrıca havaalanında sürekli gerekli olacak belgeleri elinize aldığınız çantada, diğerlerini boyun çantanızda bulundurmaya dikkat etmeli, işi biten önemli evraklarınızı hemen boyun çantanıza koymalısınız.
• Seyahate çıkmadan önce cep telefonunuzu uluslararası kullanıma açmalı, pasaport numaranızı ve kimlik numaranızı yanınıza alarak yurt dışı çıkış harcını bir bankaya yatırmalısınız. Ayrıca önemli evraklarınızın fotokopilerini teslim edeceğiniz kişiye, gezi programı hakkında bilgi vermeli, uçak rezervasyonlarınızı uçuştan önce tekrar kontrol etmelisiniz.
• Bir seyahat acentası ile seyahat ediyorsanız programın başlangıç tarihinden en geç iki gün önce acentanızı aramayı, uçuş saatlerinde değişiklik olup olmadığını, alan görevlisinin adını, buluşma saatini, rehberinizin adını öğrenmeyi unutmamalısınız. Bir seyahat acentası aracılığıyla bilet almışsanız acentanızı veya ilgili havayolu şirketini uçuş saatlerinde değişiklik olup olmadığını öğrenmek için yine iki gün önce aramalısınız.
• Havaalanına uçuş saatinden en az üç saat önce gitmeyi, özellikle bayram, yılbaşı gibi havaalanının yoğun olduğu dönemlerde bu süreyi daha uzun tutmayı alışkanlık haline getirmelisiniz. Unutmayın uçak sizi beklemez siz uçağı beklemelisiniz.
• Eğer uçuş süreniz uzunsa uçak yolculuğunuz sırasında rahat giysiler giymeyi, uçakta belirli aralıkla ayağa kalkıp yürümeyi, oturduğunuz yerde egzersiz yapmayı, yanınızda kolay okunabilir eğlenceli bir kitap bulundurmayı alışkanlık haline getirmelisiniz.
• Seyahat edeceğiniz ülkenin havaalanına ulaştığınızda karşınıza çıkabilecek en önemli sorun bavulunuzun kaybolması veya zarar görmesi olacaktır. Bir tur programı ile seyahat ediyorsanız bu konuda rehberiniz size yardımcı olacaktır. Aksi durumda havaalanından ayrılmadan önce mutlaka bavulunuzdaki hasarı tespit ettirmeniz, eşyanızın kaybolması halinde kayıp bagaj formu doldurmanız gereklidir.
• Havaalanından ayrılmadan önce genelde tüm havaalanlarında bulunan turizm bürosuna uğrayarak gerekli bilgileri, belgeleri almanızda ve uçakta ayarlamamışsanız saatinizi yerel saate göre ayarlamanızda, gittiğiniz ülkenin parasını yanınızda götürmemişseniz havaalanındaki döviz bürosuna uğramanızda yarar vardır. En iyi yöntem gideceğiniz ülkenin para birimini gitmeden önce öğrenerek, yapacağınız tahmini harcamalar doğrultusunda belli bir miktar parayı yanınızda götürmenizdir. Eğer böyle bir olanağınız yoksa yanınızda mutlaka dolar veya euro bulundurmaya çalışmalısınız. Ancak bazı ülkelerde doların €uro’ya göre daha kolay değiştirilebildiğini de unutmamalısınız.
• Alışveriş yaparken kolaylık sağlamak amacıyla paranızı 500 Euro [€] yerine 5, 10, 50 Euro şeklinde yanınızda bulundurmaya ve elinizdeki paranın yeni tarihli, yırtılmamış olmasına özen göstermelisiniz. Ayrıca bahşiş ve otelinize ulaşana kadar yapacağınız ödemeler için kullanılmak üzere yanınızda bir miktar bozuk para bulundurmalısınız. Gittiğiniz ülkede yaptığınız harcamaların ülkemizin para birimi ile tam karşılığını öğrenmek istiyorsanız o zaman yanınıza mutlaka bir hesap makinesi almalısınız. Gittiğiniz ülkelerde, havaalanı dışında, turistlerin yoğun olduğu bölgelerde ve büyük otellerde gereksinim duyduğunuz parayı bozdurabilirsiniz. Ancak bazı ülkelerde bu olanağın oldukça sınırlı olduğunu da unutmamalısınız. Paranızı yerel para birimi ile değiştirirken bir anda büyük miktar para değiştirmek yerine olanak varsa gereksinim duydukça değişim yapmanız daha uygun olur. Eğer gittiğiniz ülkenin parası o ülke dışında kolay çevrilebilen bir para birimi değilse o taktirde dönüşünüz sırasında havaalanı döviz bürosunda elinizdeki parayı, dolar veya euro’ya çevirmeli veya harcamalısınız. Yurt dışında büyük alışveriş yapmayacaksanız kredi kartı kullanmamak yaptığınız alışverişlerin maliyetini düşürmek, kartınızın kopyalanmasını, çalınmasını önlemek açısından önem taşır. Büyük alışveriş yapmayı düşünüyorsanız o taktirde her türlü olumsuzluğa karşı yanınızda iki adet kredi kartı veya seyahat çeki bulundurmanızda yarar vardır.
• Havaalanından kalacağınız otele taksi ile gitmek eğer mesafe uzun ise bazı ülkelerde oldukça pahallı olabilir. Bu nedenle seyahate çıkmadan önce havaalanından şehir merkezine ulaşım olanaklarını öğrenmeye çalışmalı, böyle bir olanağınız yoksa havaalanındaki turizm bürosundan yardım almalısınız.
• Otelinize ulaştığınız zaman eğer havaalanından almamışsanız otelinizden bir harita isteyerek, otel görevlilerine otelinizin yerini haritada işaretlemeyi, ulaşım araçları, şehir turları, şehrin güvenirliliği hakkında bilgi almayı unutmamalısınız. Ayrıca otelinizi kolay bulabilmek için otelinizle ilgili bir kart veya broşürü yanınıza almayı ihmal etmemelisiniz.
• Gittiğiniz ülke veya şehri en iyi şekilde gezebilmek için, sürenizi en iyi şekilde kullanmayı öğrenmelisiniz. Güvenliğinizi tehlikeye atmadan gittiğiniz şehrin gündüzünü ve gecesini yaşamaya, sağlık koşullarına uygun olarak hazırlandığına inandığınız yerel yemeklerini, içeceklerini tatmaya, ülkenin yerel eğlencelerinden yararlanmaya, önemli müze ve ören yerlerinin ziyaret saatlerini önceden öğrenerek ziyaret etmeye özen göstermelisiniz. Bazı önemli etkinlikleri izleyebilmek için gitmeden önce bu etkinlikler için internet üzerinden bilet almayı denemelisiniz. Bireysel olarak gitmişseniz ve ülkeyi daha iyi gezmek istiyorsanız araba kiralamak sizin için iyi bir çözüm olabilir. Ancak bunun için özellikle yoğun dönemlerde araba rezervasyonunuzu Türkiye’den yaptırmaya çalışmalısınız. Ayrıca gittiğiniz ülkede bol bol fotoğraf çekmeye, o şehri veya ülkeyi tanıtıcı kitap, broşür, kartpostal ile şehri veya ülkeyi simgeleyen küçük objeler almaya özen göstermelisiniz. Ancak fotoğraf çekerken insanları rahatsız etmemeye, yerel kurallara, dini yerlerle, ören yerlerindeki özel kurallara uymaya dikkat etmelisiniz. Ayrıca dini yerleri ziyaret ederken o yerlere uygun giyinmeye çalışmalısınız. Bu amaçla gideceğiniz ülkeye göre bir eşarp, şal yanınızda bulundurmanız veya gezi programını dikkate alarak giyinmeniz uygun olacaktır. Bir seyahat acentasının düzenlediği programla seyahat ediyorsanız kurallara uymaya, rehberinizin belirttiği yerde ve tam zamanında bulunmaya özen göstermemelisiniz.
• Unutmayın; tura katılan diğer kişileri bekletme, programı aksatma hakkına sahip değilsiniz. Eğer her zaman her yere geç gitme alışkanlığınız varsa bu kötü alışkanlıktan kurtulmanın en iyi yolu saatinizi biraz ileri almaktır.
• Seyahatiniz sırasında aldığınız her türlü tedbire rağmen pasaportunuzu çaldırır veya kaybederseniz durumu hemen rehberinize bildirmeli, bireysel seyahat ediyorsanız en yakın polis karakoluna, Türk Büyükelçiliği'ne veya Konsolosluğu’na başvurmalısınız. Türk Büyükelçiliği ve Konsolosluğu'nun telefon numarası siz ülkeye giriş yaptığınız sırada cep telefonunuza otomatik olarak mesaj gönderildiği için cep telefonunuzda kayıtlı olacaktır. Bu numarayı acil durumlar için Türkiye’ye dönünceye kadar silmemelisiniz.
• Pasaportunuz dışında diğer eşyalarınızın da çalınmasını engellemek için çok dikkatli olmalısınız. Seyahatiniz sırasında otel değiştirirken valizlerinizi hem unutmamak hem de çalınmasını engellemek için saymayı veya birden fazla kişi ile birlikte seyahat ediyorsanız her birini bir valizden sorumlu tutmayı unutmamalısınız. Otelden ayrılırken veya otele girerken önemli evraklarınızı ve paranızı mutlaka boynunuza asacağınız çantada emniyete almalı, otel lobileri ve yemek salonlarının hırsızlık olaylarının en fazla yapıldığı yerler olduğunu aklınızdan çıkarmamalısınız. Bu nedenle eşyalarınızın başında durmalı asla eşyalarınızı yemek masasında veya lobide bırakıp gitmemelisiniz. Bavulunuzun taksi veya otobüsün bagajına yerleştirildiğini görmeden araca binmemeli, odanızdan ayrılırken her yeri kontrol etmeli, odadan ve otelden ayrılırken tüm değerli eşyalarınızın yanınızda olduğuna emin olmalısınız.
• Seyahatiniz sırasında gittiğiniz ülkeden aldığınız her türlü malın fişini, faturasını ayrı bir zarf içine koymayı, büyük bir alışveriş yaptığınızda bunu kredi kartı ile yapmayı, aldığınız tüm eşyaları havaalanlarında sorun yaşamamak için tek bir valizde toplamayı, KDV iadesi için aldığınız faturaları havaalanında gümrük görevlilerine onaylatmayı unutmamalısınız.
• Ayrıca bazı ülkelerden bazı malların yurt dışına çıkartılmasının veya girişinin yasak olabileceğini, veya getirilebilecek yada götürülebilecek mallarla ilgili miktar sınırlamaları olabileceğini aklınızda tutmalı bu konuda mutlaka rehberinizin önerilerini veya size yapılan uyarıları dinlemelisiniz.
• Sevdiklerinize yurt dışından değerli hediyeler almak veya yurt dışına bunları götürmek isterseniz havaalanında sorunla karşılaşmamak için mutlaka gitmeden önce http://www.gumruk.gov.tr/ web adresinden “broşürler” adresine girip oradan “yolcu işlemleri” ile “kısıtlamalar” başlıklarını incelemelisiniz.
• Bir seyahat acentasının düzenlediği programla yurt dışına çıkmışsanız rehberinizin size vereceği anket formlarını dikkatli şekilde doldurmalı, gerekirse sorulan sorular dışındaki şikayet ve önerilerinizi ayrıntılı şekilde yazmalısınız. Seyahat sırasında önemli gördüğünüz aksaklıklar varsa bunu bir dilekçe ile acentanıza iletmeli veya bizzat acenta yetkilileri ile görüşmelisiniz.
• Seyahat sonrası, yaptığınız seyahati sürekli hatırlamak için evinizin bir köşesinde gittiğiniz ülkelerden aldığınız o ülkeleri simgeleyen küçük objeleri sergileyeceğiniz bir köşe oluşturmalısınız. Ayrıca çektiğiniz fotoğrafları, filmleri, aldığınız broşür, kitap, kartpostalları özel bir albüm içinde toplamalı, edindiğiniz deneyimleri dostlarınızla ve diğer insanlarla paylaşmalısınız. Gittiğiniz ülke sayısı arttıkça evinizde oluşturduğunuz özel köşedeki obje sayısı ile albümlerinizin sayısı artacak, kendinizi mutsuz hissettiğiniz günlerde bu albümlere baktıkça mutsuzluğunuz yerini mutluluğa bırakacak, yeni yerler gezme, yeni şeyler öğrenme isteği size yaşam sevinci verecektir.Son olarak, yukarıda yer alan, sizinle paylaştığım, deneyimlerime dayanan bu bilgiler dışında yurt dışı seyahatleriniz için daha ayrıntılı ve daha profesyonel bilgilere gereksinim duyarsanız, “Turist Rehberlerinden Seyahat İpuçları” adını taşıyan, Yayın Koordinatörlüğünü Şerif Yenen’in yaptığı, Turist Rehberleri Birliği yayını, 2007 basımı, 978-975-01720-1-4 ISBN numaralı kitapçığı mutlaka almalı, onu ayrıntılı şekilde okumalı ve seyahatlerinizde yanınızda bulundurmalısınız.

* Bu yazı yurt dışına yaptığım seyahatler sırasında edindiğim deneyimler ve aşağıda belirtilen kaynaktan yararlanılarak yazılmıştır.“Turist Rehberlerinden Seyahat İpuçları”, (Yayın Koordinatörü Şerif Yenen), Turist Rehberleri Birliği, 2007, ISBN 978-975-01720-1-4.